खाद्य ग्रेड सामग्री भनेको के हो?

खाद्य ग्रेड सामग्रीहरू ती पदार्थहरू हुन् जुन खानासँग सम्पर्कको लागि सुरक्षित हुन्छन् र खाद्य प्रशोधन, भण्डारण र प्याकेजिङमा प्रयोगको लागि उपयुक्त हुन्छन्। यी सामग्रीहरूले खानासँग सम्पर्क गर्दा मानव स्वास्थ्यमा कुनै जोखिम नहोस् भनेर सुनिश्चित गर्न विशिष्ट नियामक मापदण्ड र दिशानिर्देशहरू पूरा गर्नुपर्छ। खाद्य आपूर्तिको सुरक्षा र गुणस्तर कायम राख्न खाद्य ग्रेड सामग्रीहरूको प्रयोग महत्त्वपूर्ण छ।
खाद्य ग्रेड सामग्रीका प्रमुख विशेषताहरू समावेश छन्:
१. गैर-विषाक्त:
खाद्य ग्रेड सामग्रीहरूमा मानव स्वास्थ्यको लागि हानिकारक पदार्थहरू हुनुहुँदैन। तिनीहरू खानामा चुहिन सक्ने दूषित पदार्थ र अशुद्धताहरूबाट मुक्त हुनुपर्छ।
२.रासायनिक स्थिरता:
यी सामग्रीहरूले खानासँग प्रतिक्रिया गर्नु हुँदैन वा यसको संरचना परिवर्तन गर्नु हुँदैन। रासायनिक स्थिरताले सुनिश्चित गर्दछ कि सामग्रीले खानामा अनावश्यक पदार्थहरू परिचय गर्दैन।
३. जडत्व:
खाद्य ग्रेड सामग्रीहरूले खानामा कुनै स्वाद, गन्ध वा रंग प्रदान गर्नु हुँदैन। तिनीहरू निष्क्रिय हुनुपर्छ, अर्थात् तिनीहरूले खानासँग यसको संवेदी गुणहरूलाई असर गर्ने तरिकाले अन्तरक्रिया गर्दैनन्।
४. क्षरण प्रतिरोध:
खाद्य प्रशोधन उपकरण वा भण्डारण कन्टेनरहरूमा प्रयोग हुने सामग्रीहरूले आफ्नो अखण्डता कायम राख्न र खाद्य पदार्थको दूषितता रोक्नको लागि क्षरण प्रतिरोध गर्नुपर्छ।
५. सफा गर्न सजिलो:
ब्याक्टेरिया र अन्य सूक्ष्मजीवहरूको वृद्धि रोक्नको लागि खाद्य ग्रेड सामग्रीहरू सफा गर्न सजिलो हुनुपर्छ। सफा गर्न सजिलो बनाउन चिल्लो र छिद्ररहित सतहहरूलाई प्रायः प्राथमिकता दिइन्छ।
खाद्य ग्रेड सामग्रीका सामान्य उदाहरणहरूमा निश्चित प्रकारका स्टेनलेस स्टील, गिलास, प्लास्टिक र रबर यौगिकहरू समावेश छन् जुन विशेष रूपमा खाद्य सम्पर्क अनुप्रयोगहरूको लागि तयार पारिएको र परीक्षण गरिएको छ। संयुक्त राज्य अमेरिकाको खाद्य तथा औषधि प्रशासन (FDA) जस्ता नियामक एजेन्सीहरूले विभिन्न अनुप्रयोगहरूमा खाद्य ग्रेड सामग्रीहरूको प्रयोगको लागि दिशानिर्देश र मापदण्डहरू प्रदान गर्छन्। खाद्य उद्योगका निर्माताहरू र प्रशोधकहरू खाद्य आपूर्तिको सुरक्षाको ग्यारेन्टी गर्न उनीहरूले प्रयोग गर्ने सामग्रीहरूले यी नियमहरूको पालना गर्छन् भनी सुनिश्चित गर्न जिम्मेवार छन्।